وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
موسسه آموزش عالی غیر انتفاعی آبا
گروه: هنر و معماری
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد در رشته معماری
گرایش: معماری
عنوان: باز زنده سازی ارگ حکومتی بوشهر به عنوان مجموعه گردشگری محله شنبدی با رویکرد بوم گرایی در معماری
استاد راهنما:
دکتر مهدی فاطمی
استاد مشاور:
دکتر بهداد پزشکی
نگارنده:
زمستان 1393
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
پیشگفتار:
بافت تاریخی شهر بوشهر یکی از با ارزش ترین بافت های تاریخی کشور بوده که در نوع خود بی نظیر و یا کم نظیر می باشد. این بافت بر آمده از آداب و سنن و فرهنگ غنی ساحل نشینان خونگرم این خطه از سرزمین ایران اسلامی است. فرهنگی که از چنان غنایی برخوردار بوده که با برخورد با دیگر فرهنگ های بیگانه در طول تاریخ و پذیرش اقوام مختلف در خاک خود، باز هم رنگ و بوی بومی و بوشهری را حفظ کرده است. در این میان نباید از تاثیر پذیری و تاثیر گذاری فرهنگ های دیگر بر غنای این فرهنگ چند قومیتی و ملیتی غافل ماند. در این میان در سال های گذشته شاهد از بین رفتن تدریجی این میراث فرهنگی با ارزش بوده و به عنوان یکی از افراد بومی برخاسته از همین خطه به دنبال راهی برای تزریق دوباره حیات و رونق گذشته به این بخش و معرفی این میراث بزرگ به دیگر جوامع بوده ام. پژوهش پیش رو تلاشی است هر چند مختصر اما با افقی به مراتب بسیار بلند تر برای تحقق این امر.شایان ذکر است که دغدغه در مورد بافت تاریخی بوشهر برای اولین بار مطرح نشده و افراد دیگری نیز در این راه و جنبه های مختلف در حال تلاش و تحقیق راهی برای انجام این مهم هستند. وظیفه ی خود می دانم از کارمندان دفتر فنی حفظ و احیای معاونت میراث فرهنگی استان بوشهر، از بنیاد ایران شناسی واحد بوشهر برای در اختیار گذاشتن اطلاعات و منابع مختلف و اجازه مصاحبه با دکتر مشایخی و معاون محترم ایشان دکتر مظفری زاده ، از دکتر جهانبخش برای راهنمایی ها و دکتر علی کولیوند که یکی از کسانی هستند که دغدغه ی مشترکی برای احیای این بافت ارزشمند داشته و با در اختیارگذاشتن تجربیات و اطلاعات بدون محدودیت مرا در انجام این مهم یاری نمودند، از جناب آقای مسعود پورغلام یکی از ساکنین قدیمی بوشهر و اطلاعات فراوانی که در ارتباط با بافت تاریخی طی مصاحبه ای که به صورت نامنظم صورت پذیرفت و اهالی محترم محله شنبدی تشکر ویژه ای داشته و قدر دان زحمات و همکاری هایشان باشم. ساختار پژوهش بر اساس زمان بندی و برنامه ریزی به ساختاری شش ماهه تبدیل شد که ماه اول به گرد آوری اطلاعات و اسناد به صورت کتابخانه ای گذشت و در دو ماه بعد به گرد آوری اطلاعات میدانی و برداشت های میدانی پرداختیم. پس از گرد آوری اطلاعات طی دو ماه به تحلیل داده های به دست آمده بر اساس روشی منطقی – عقلانی پرداخته و تصمیم گیری نهایی با توجه به مشاهدات و مشورت با استاد محترم انجام گرفته شد. ماه آخر، یعنی ماه ششم به نحوه ی ارائه و صورت بندی داده ها اختصاص داشت که به دلیل پاره ای مشکلات صورت نپذیرفت. امید است پژوهش حاضر ، هرچند مختصر و ناقص ؛ راه بسیار است و کار بسیار تا مقصد و مقصود نهایی، بتواند چاره ای باشد برای مرتفع شدن دغدغه های مربوط به بافت تاریخی.
سید سلمان موسوی نژاد
بهمن ماه 1393
چکیده:
باز زنده سازی بافت های فرسوده شهری یکی از مسائلی است که می تواند به ادامه حیات بافت منجر و به حفظ ارزش های گذشته کمک کند. بافت قدیم شهر بوشهر بر خلاف دیگر بافت های قدیمی شهرهای دیگر ایران از این موقعیت برخوردار است که در مرکز و هسته ی اصلی شهر واقع شده است؛ و این موضوع بستر مناسبی را برای احیای این بافت ارزشمند ایجاد می کند. ارگ حکومتی بوشهر یکی از بناهای ارزشمند این بافت می باشد که نسبت به دیگر بناهای بافت دارای قدمت بیشتری بوده و تاریخچه ای ثبت شده دارد. این بنا با قرار گیری در یکی از قدیمی ترین محلات بافت تاریخی بوشهر یعنی شنبدی به بسیاری از عناصر تاثیر گذار در بافت نزدیک و همجوار است.
بنای مذکور طی ادوار مختلف کاربری های مختلفی از قبیل تلگراف خانه، خانه شیخ نصر آل مذکور، دبستان گلستان و پایگاه بسیج محلی را به خود دیده است. متاسفانه در حال حاضر نیز بنای قدیمی رو به تخریب بوده و در صورت عدم توجه و رسیدگی از بین رفته و به خرابه های اطراف می پیوندد. متاسفانه خرابه های اطراف تبدیل به محلی برای دفع زباله و بهشتی برای معتادان شده اند.
پژوهش حاضر به بررسی بستر و زمینه بنای مذکور پرداخته و با رویکردی بوم گرایانه و زمینه گرا به طراحی مجموعه گردشگری در این بخش از محله شنبدی واقع در چهار محل بافت قدیم بوشهر می پردازد. انتخاب مجموعه گردشگری با این دیدگاه که روزگاری این شهر دروازه ارتباط ایران با شرق وغرب بوده و اکثر ابر قدرت های جهان در بوشهر کنسولگری داشته و سفرنامه ها و گزارشات بسیاری از این شهر توسط غربی ها به رشته تحریر در آمده است.
فهرست :
2-1- بخش اول : باز زنده سازی.. 10
2-1-1-1-6- بهبود ، سازماندهی و باز آبادانی : 11
2-1-1-2-2- به روز کردن ( انطباق) : 12
2-1-1-2-3- تبدیل ( دگرگونی) : 12
2-1-1-4-2- یکپارچه سازی و وحدت مجدد : 14
2-1-1-4-3- بیان متفاوت و موقعیت دوباره یافتن : 14
2-1-2- درباره ی روش های باز زنده سازی یا مرمت معماری.. 15
2-1-2-1- مرمت یا باززنده سازی حفاظتی.. 15
2-1-2-2- بازسازی سبکی یا آناستیلوزی.. 16
2-1-2-3- مرمت تکمیلی، مرمت الحاقی.. 18
2-1-2-4- باززنده سازی یا مرمت تاریخی.. 18
2-1-2-5- باززنده سازی جامع. 18
2-1-3-1- بافت تاریخی قاهره: 19
2-1-5- بافت های تاریخی به عنوان میراثی فرهنگی : 20
2-1-6- اثرات احیای بافت های تاریخی : 21
2-1-7- بافت تاریخی بوشهر، دیدگاهی آسیب شناسانه : 22
2-2-1- ماهیت و فلسفه ی گردشگری: 23
2-2-2- ابعاد مختلف گردشگری: 24
2-2-2-1- گردشگری از دیدگاه فرهنگی : 25
2-2-2-2- گردشگری از دیدگاه سیاسی: 25
2-2-2-3- گردشگری از دیدگاه جغرافیا: 26
2-2-2-4- جهانگردی از دیدگاه اقتصادی: 26
2-2-2-5- گردشگری از دیدگاه جامعه شناسی: 27
2-2-2-6- گردشگری از دیدگاه روانشناسی : 28
2-2-3-4- خدمات و تسهیلات دیگر: 31
2-2-5-1- مؤلفه های اصلی پایداری : 33
2-3- بخش سوم : بومگرایی در معماری.. 33
2-3-2-1- مفهوم طبیعی معماری پایدار : 34
2-3-2-2- مفهوم فرهنگی معماری پایدار: 34
2-3-2-3- معیار های فناوری معماری پایدار : 34
2-3-3- طراحی بوم گرا یا اکودیزاین: 35
2-3-8- توسعه پایدار محله ای: 39
2-3-8-1- محلات درون شهری به عنوان زمینه موضعی: 39
2-3-8-2- اﻫﺪاف زﻣﯿﻨﻪ ﮔﺮا در اﯾﺠﺎد ﻣﺤﻠﻪ ﭘﺎﯾﺪار. 41
2-3-9- زمینه گرایی در معماری: 41
2-3-10-مفهوم زمینه و زمینه گرایی: 42
2-3-10- 1-معنای زمینه در معماری: 42
2-3-10-2- عناصر موجود در زمینه: 42
2-3-12- سلسله مراتب مقیاس زمینه گرایی.. 43
2-3-16- زمینه اجتماعی – فرهنگی: 46
2-3-18- نمونه های موردی از زمینه گرایی در معماری: 48
3-1-4- آسیب شناسی بافت تاریخی بوشهر: 59
3-1-5-1- نگاه بوم گرایانه و مردم وار: 67
3-1-5-2- حیاط در خانه های بافت قدیم بوشهر: 67
3-1-6-1- محله شنبدی ( شنبه ئی): 76
3-1-7- بررسی های اقلیمی زمینه طراحی: 77
3-1-7-1- تقسیمات اقلیمی استان بوشهر. 77
3-1-7-2- بررسی تطبیقی شاخص های اقلیمی با معماری سنتی بوشهر : 78
3-1-7-2-1- شاخص دمای مؤثر ET: 78
3-1-7-2-4- شاخص راحتی بافت: 82
3-1-7-2-5- شاخص زیست-اقلیمی ساختمانی: 83
4-1-1- تعیین رویکرد های اصلی در مرمت ابنیه در محدوده بافت: 93
4-1-2- نوع برخورد با مسجد شنبدی : 96
4-1-3- پتانسیل های گردشگری شهر بوشهر: 97
پرسپکتیو های بنای اقامتی : 106
فهرست جداول: |
||
جدول1: مبانی نظری زمینه گرایی | ………………………………… | 47 |
جدول 2: دمای مؤثر بوشهر بین سال های 1372 تا 1389 | ………………………………… | 79 |
جدول 3: وضعیت آب و هوایی شهر بوشهر | ………………………………… | 81 |
شهرهای ساحلی در اقصی نقاط دنیا دارای پتانسیل های فراوانی برای سرمایه گذاری های گوناگون می باشند. به دلیل ارتباط با دیگر فرهنگ ها این مناطق دارای فرهنگی التقاطی و غنی بوده و دارای جذابیت های فراوانی برای مردمان دیگر نقاط می باشند. این نکته به ویژه در مورد شهر بندر هایی با سبقه ای باستانی که هنوز رونق گذشته ی خویش را حفظ کرده اند بسیار حائز اهمیت می باشد.
بندر بوشهر با سابقه ای چند هزار ساله یکی از شهر بندر هایی است که از لحاظ غنای فرهنگی بسیار متعالی بوده و دارای آداب و سننی خاص به خود بوده که در بسیاری از مواقع آن آداب و سنن را به دیگر فرهنگ ها و شهر های جنوبی همچون شهر های استان هرمزگان و استان اهواز نیز انتقال داده است. آدابی وسننی همچون نحوه عزاداری، موسیقی و اعتقادات و باور هایمختلف. بافت تاریخی شهر بوشهر از جمله بافت های تاریخی است که صاحب سبک بوده و نکته قابل توجه در مورد این بافت تاریخی این است که بافت تاریخی بوشهر که مرکز شهر کنونی را تشکیل می دهد به صورت کاملا فرمایشی( به دستور نادر شاه افشار برای ایجاد پایگاهی دریایی در خلیج فارس) ساخته شده اما دارای کالبدی اندام گون بوده و ساختاری ارگانیک دارد. ساختاری زنده و پویا که بافت تاریخی شهر بوشهر را به یکی از پایدار ترین بافت های متراکم شهری تبدیل کرده است. این مساله نشان دهنده ی میزان آگاهی معمار بوشهری به مسائل پایداری و طراحی اقلیمی بوده است .
با این وجود، این بافت ارزشمند تاریخی مانند بسیاری از بافت های تاریخی در جهان بیمار بوده و نیاز به توجه و رسیدگی دارد توجهی که می تواند شامل باز زنده سازی و تزریق حیات و رونق گذشته به کالبد بیمار این بافت تاریخی ارزشمند شود، راهکاری که بتواند این بافت تاریخی در دنیای مدرن امروز تاب بیاورد. از این روی، پژوهش حاضر که دغدغه ای است برای باز گرداندن حیات به کالبد رو به ویرانی و مرگ این گوهر آرمیده بر ساحل نیلگون خلیج فارس با رویکردی بوم گرایانه شکل گرفت. در این پژوهش به دنبال راهکاری برای این مهم بوده و بخشی از بافت تاریخی را که یکی از کهن ترین بخش های باقی مانده از دوران زند می باشد را برای این مهم مناسب دیده و به بررسی موقعیت ها و پتانسیل های مختلف محدوده مورد مطالعه پرداختیم.
در ابتدا کار با دغدغه ای برای یافتن راهکاری مناسب جهت بازگرداندن حیات به بافت تاریخی بوشهر آغاز شد. سوالاتی در مورد چگونگی و راهکار های ممکن برای انجام این مهم در نظر گرفته شد در ادامه به تعیین اهداف پژوهش پرداخته و مسیر انجام تحقیق مشخص شد. در فصل اول، شیوه و روش پژوهش ، سوالات تحقیق، اهداف تحقیق و مسیری که طرح پایانی در انتهای امرطی نموده شکل گرفته است را ترسیم نموده و پس از آن در فصل دوم به نظریاتی در مورد گردشگری و انواع آن و دلایل گردشگر از گردشگری پرداخته و همچنین باززنده سازی و انواع آن و موارد و گونه های مختلف باز زنده سازی در معماری و شهرسازی مورد بررسی قرار گرفته و در نهیات جنبه های مختلف معماری پایدار و معماری بوم گرا و زمینه گرا که هر یک جنبه هایی از پایداری را در خود به همراه دارند پرداخته می شود. فصل سوم به تاریخچه و بررسی بستر طرح و محدوده پژوهش از منظر اقلیمی ، دسترسی ها همجواری ها و … می پردازد و فصل بعد یعنی فصل چهارم به تجزیه و تحلیل داده ها با روش استدلال منطقی و عقلانی می پردازد. آخرین فصل یعنی فصل پنجم نمود تحلیل ها و داده های مورد مطالعه در بستر مورد نظر به صورت طراحی های انجام گرفته ، تصویر و نقشه ها ارائه داده می شود.
1-2-بیان مساله:
با افزایش روز افزون ساخت و ساز ها در شهر ها بافت ارزشمند و قدیمی شهر کم کم فرسوده و از کانون توجه خارج شده است . این مساله از آنجا ناشی می شود که تناسبات و ابعاد و اندازه های شهر ها نسبت به گذشته تغییر کرده و معابر بالاخص با توجه به وسایل نقلیه و نیاز های آن زمان شکل گرفته بوده است. با ورود اتومبیل به کشورمان کم کم ابعاد و اندازه ها و تناسبات دیگری مورد نیاز بود.بدین روی چهره ی شهر ها دگرگونه شد.به گونه ای که دیگر بافت های قدیمی و تاریخی شهر ترک گفته شده و افراد به مکان های دیگر جابجا شدند و توسعه ی شهر در جهاتی دیگر صورت پذیرفت. علاوه بر آن تغییر در شیوه ی زندگی افراد و غلبه ی این تفکر که بناهای فرسوده و قدیمی دیگر محلی از اعراب در زندگی امروز ندارند باعث بی مهری هر چه بیشترساکنین و مسئولین و دست اندرکاران شهر نسبت به این بافت های ارزشمند تاریخی شد. شهر بوشهرنیز از این قاعده مستثنی نبوده و بافت تاریخی این شهر دچار فرسودگی و تخریب های فراوانی شده است. این بافت مسکونیتاریخی با توجه به نیاز های ساکنین خود از نقطه نظر اقلیمی و روش زندگی، یکی از بهترین پاسخ های ممکن را طی ادوار گذشته داده، به گونه ای که نظر بسیاری از صاحب نظران در عرصه ی معماری پایدار ، که خود عمر چندانی به صورت تخصصی ندارد را به خود جلب کرده است. این مجموعه مسکونی دارای تک دانه های بسیاری بوده که همگی با یکدیگر و در زیر ساختاری با نام بافتی واحد عمل کرده و بافت تاریخی ارزشمند را به وجود می آورند، کالبدی یکپارچه و هماهنگ با یکدیگر و با زمینه ی شکل گرفته در آن . بسیاری از این تکدانه ها ارزشمند بوده و بسیاری دیگر فاقد ارزش های زیبایی شناسی می باشند اما باید توجه داشت که تمامی اجزا ساز و کار هویت بخشی و پایداری را در این بافت تامین می کنندو تمامی دانه ها در جایگاه خود دارای ارزش بوده و نقش خود را در پایداری محیطی و حیات بافت به خوبی ایفا می کنند. هر بنا علاوه بر پاسخ گویی به ثبات اقتصادی باید منعکس کننده الگوی زندگی، فرهنگ مکان و اقلیم نیز باشد. یانگ طراحی بوم گرا را طراحی جامعی توصیف می کند که تاثیرات مثبت فراوانی بر سامانه های زیستی و منابع غیر قابل بازگشت در زیست بوم دارد . در بافت کهن شهر بوشهر که دارای دوجنبه ی وجودی فیزیکی – فرم و ساختار – و عملکرد یا کارکرد می باشد می توان رابطه ی محیط مصنوع و طبیعی را مشاهده نمود. عملکرد هماهنگ با محیط یکی از شاخصه های معماری سنتی شهر بوشهر می باشد. معماری بوشهری را می توان معماری بوم گرا خواند به این شرط که مساله تداوم در زمان و پویایی در آن مورد توجه قرار گیرد . این گونه از معماری تا به امروز از پویایی و زندگی برخوردار بوده اما متاسفانه با رویکرد توسعه طلبانه شهر ها این بخش ارزشمند تاریخی مورد بی توجهی واقع شده و در عوض یافتن راهکاری برای تداوم حیات این معماری دست به تخریب و از بین بردن صورت مساله زده می شود. عدم وجود زیر ساخت های مناسب شهری و ارضای نیاز ای ساکنین و ترغیب افراد توانمند به سرمایه گذاری در این ساختار منسجم و زنده ( نیمه جان) دلیلی است بر این اتفاق.
این جستار به دنبال ریشه یابی بی توجهی به بافت کهن شهر بوشهر بوده و سپس راه کار هایی که می توان با ارائه ی آنها با رویکردی بوم گرایانه که رویکرد اصلی موجود در بافت کهن شهر بوشهر می باشد به باز زنده سازی بخشی از بافت پرداخته که خود محرکی برای پویش توسعه در بافت کهن شهر بوشهر شود. صنعت توریسم و گردشگری همیشه یکی از بخش های توسعه زا بوده و با توجه به موفقیت های انجام گرفته در بافت قدیم دیگر شهرهای حاشیه خلیج فارس می توان به سرمایه گذاری بخش خصوصی و باز زنده سازی این بخش امیدوار بود.محدوده ی مورد بررسی ارگ حکومتی شهر بوشهر می باشد. این بنا و محدوده ی اطراف آن یکی از قدیمی ترین بخش های بافت بوده و با قرار گیری در کنار بخش هایی همچون بازار قدیمی حاج رییس التجار بوشهری و مسجد شنبدی و… از پتانسیل مناسبی برای باززنده سازی و طراحی بر اساس اصول معماری بوم گرا و سنتی بوشهر را دارا می باشد.
1-3-ضرورت و اهمیت تحقیق:
یکی از اصلی ترین عواملی که باعث ضرورت به رسیدگی هرچه سریع تر و کامل تر مسئولین و کارشناسان ذیربطبه بافت تاریخی شهر بوشهر می شود عدم وجود نظام مند بهداشت و امنیت و رشد سریع مخروبه ها و بناهای متروک می باشد. ترک بافت تاریخی توسط ساکنین اصلی بافت تاریخی به دلایل مشکلات و معضلات وعدم حمایت های سازمان های مربوط باعث شده است که بیشتر افراد و ساکنین اصلی بافت، خانه های خود را رها کرده یا آن را با بهای اندک به افراد غیر بومی ( گاهی اوقات به مهاجرین خارجی بالاخص تبعه ی افغانستان) اجاره دهند. عدم احساس افراد برای حضور فعال و مستمر و مؤثر در بافت تاریخی باعث فرسودگی حداکثری بافت تاریخی شده و به مرور زمان متروک ماندن و عدم رسیدگی های دلسوزانه منجر به تخریب بناها می شود. بافت تاریخی بوشهر با قدمتی نزدیک به دو قرن دچار فرسودگی بسیار زیادی شده و نیاز به توجه بخش خصوصی و جذب سرمایه گذاریو سرمایه داران برای بالفعل شدن پتانسیل های بالقوه موجود در بافت می شود. با توجه به عدم درک کامل و کافی ارزش بناها و بافت قدیم شهر بوشهر و اقدام های چند سال اخیر در تخریب و نوسازی این مجموعه ی ارزشمند توسط مسئولین شهر و ساکنین این منطقه که به دلیل معضلات شهری و امکاناتی انجام می شود؛ ایجاد مرکزی درآمدزا و منطبق بر اصول معماری سنتی شهر بوشهر و همراه با آخرین و به روز ترین امکانات می تواند به حیات و تداوم معماری سنتی بوشهر و درک هرچه بهتر افراد در فهم این معماری کمک بسزایی کند. البته باید در هر مرحله نیاز سنجی های لازم در ارتباط با نحوه ی برخورد با بافت تاریخی شهر بوشهر صورت گرفته و بر اساس استدلال منطقی و عقلانی تصمیمی درست برای دستیابی به نتیجه ای هر چه مطلوب تر گرفته شود.
1-4-اهداف مشخص تحقیق:
- پویایی و باز زنده سازی بخشی از بافت قدیم شهر بوشهر با رویکرد بوم گرایی
- یافتن و ایجاد دلایل لازم و کافی برای ترغیب نمودن افراد به حضور و مشارکت در بافت قدیم بوشهر
- رعایت اصول معماری پایدار در طراحی
- توجه به اقلیم و مسایل زیست محیطی در طراحی
- حضور حداکثری افراد ردبافت تاریخی و ایجاد احساس نیاز به بودن در مکان
- تبلور معماری بوم گرا و زمینه گرا در طراحی های معاصر
- برجسته سازی پتانسیل های موجود در بافت کهن شهر بوشهر
1-5-سوالات تحقیق:
- عوامل و پارامتر های قابل استفاده در بافت کهن شهر بوشهر که می توانند در طراحی های جدید از آنها استفاده نمود چه چیز هایی هستند؟
- چگونه می توان از اصول معماری سنتی بوشهر در طراحی های نوین استفاده کرد؟
- بوم گرایی در بوشهر چگونه به تداوم حیات بناهای بافت قدیم کمک می کند؟
- کدام یک از شاخصه های بوم گرایی در معماری قدیم شهر بوشهر از میان رفته است و نیاز به احیا دارند؟
- آیا کهن االگو های کورد استفاده در معماری سنتی بوشهر صلاحیت های لازم جهت استفاده مجدد در طراحی های نوین را دارند؟
- برای طراحی در بافت تاریخی بوشهر انتخاب کدام رویه بهترین و مناسب ترین پاسخ ممکن را برای طراحی می دهد؟
1-6-فرضیه های تحقیق:
- به نظر می رسد معماری نوین خارج شده از دل معماری سنتی بوشهر محرک توسعه در بافت قدیم شهر بوشهر می باشد .
- به نظر می رسد که رویکرد بوم گرای معماری نوین پاسخ مناسبی برای باز زنده سازی بافت کهن شهر بوشهر است.
- طراحی به صورت کاملا مدرن می تواند باعث ایجاد حس پویایی در مکان و درون بافت تاریخی شود.
- به نظر می رسد که طراحی بوم گرای بافت فرسوده با تاکید بر کارکرد های جدید می تواند به پایداری و احیای آن کمک کند.
- یکی از دلایل فرسودگی و متروک شدن بناهای بافت تاریخی عدم پاسخگویی به نیاز های اقلیمی است
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
تعداد صفحه : 138
قیمت :14700 تومان
بلافاصله پس از پرداخت لینک دانلود فایل در اختیار شما قرار می گیرد
و در ضمن فایل خریداری شده به ایمیل شما ارسال می شود.
پشتیبانی سایت : serderehi@gmail.com
در صورتی که مشکلی با پرداخت آنلاین دارید می توانید مبلغ مورد نظر برای هر فایل را کارت به کارت کرده و فایل درخواستی و اطلاعات واریز را به ایمیل ما ارسال کنید تا فایل را از طریق ایمیل دریافت کنید.
14,700 تومانافزودن به سبد خرید