دانشگاه آزاد اسلامی
واحد بروجرد
دانشكده ی علوم انسانی، گروه حسابداری
پایان نامه برای دریافت درجه كارشناسی ارشد «M.A. »
عنوان:
رابطه کیفیت افشا و عدم تقارن اطلاعاتی
استاد راهنما:
دکتر احمد مدرس
زمستان 1393
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
هدف از این تحقیق تعیین ارتباط بین کیفیت افشا (اجباری و اختیاری) و عدم تقارن اطلاعاتی بود. به این منظور 101 شرکت پذیرفته شده در بورس و اوراق بهادار تهران گردآوری و برای تجزیه و تحلیل روابط بین متغیرها از رگرسیون چندگانه و پانل دیتا استفاده شد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان داد که بین کیفیت افشای اختیاری و عدم تقارن اطلاعاتی رابطه منفی و معناداری وجود دارد، در واقع با افزایش کیفیت افشا تلاش سرمایه گذاران برای دستیابی به اطلاعات محرمانه کاهش یافته و در نتیجه عدم تقارن اطلاعاتی کاهش می یابد. بر طبق مبانی نظری، زمانی که در بازارهای سرمایه شیوه مناسب افشای اختیاری اطلاعات را در پیش بگیرند شاهد وجود تقارن اطلاعاتی خواهیم بود. و اما بین افشای اجباری و عدم تقارن اطلاعاتی ارتباطی یافت نشد. بر طبق مبانی نظری، زمانی که در بازارهای سرمایه شیوه مناسب افشای اطلاعات را در پیش نگیرند شاهد وجود عدم تقارن اطلاعاتی و به عبارتی شاهد شکاف در قیمت‌های پیشنهادی خرید و فروش سهام خواهیم بود. همچنین در ادامه تأثیر متغیرهای کنترلی اندازه شرکت، اهرم، درصد سهام متعلق به مالکیت نهادی و درصد سهامداران متعلق به تمرکز مالکیت بر روابط بین فرضیه ها سنجیده شد.
واژگان کلیدی:
افشا اجباری، افشا اختیاری، عدم تقارن اطلاعاتی، پانل دیتا
عنوان صفحه
چکیده
1-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 2
1-2) بیان مسئله ……………………………………………………………………………………………….. 3
1-3) اهمیت و ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………….. 4
1-4) جنبه نوآوری تحقیق…………………………………………………………………………………….. 5
1-5) اهداف تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 6
1-6) سوالات تحقیق…………………………………………………………………………………………… 6
1-6-1) سوال اصلی…………………………………………………………………………………………… 6
1-6-2) سوالات فرعی……………………………………………………………………………………….. 6
1-7) فرضیه‌های تحقیق……………………………………………………………………………………….. 6
1-7-1) فرضیه اصلی…………………………………………………………………………………………. 6
1-7-2) فرضیه‌های فرعی……………………………………………………………………………………. 6
1-8) روش تحقیق……………………………………………………………………………………………… 7
1-9) قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 7
1-10) روش نمونه گیری…………………………………………………………………………………….. 7
1-11) روش و ابزار گردآوری داده ها……………………………………………………………………. 8
ادامه‌ی فهرست مطالب
عنوان صفحه
1-12) روش تجزیه و تحلیل داده ها………………………………………………………………………. 8
1-13) مدل تحقیق……………………………………………………………………………………………… 8
1-14) تعاریف اصطلاحات کلیدی ……………………………………………………………………….. 9
1-15) خلاصه فصل و ساختار تحقیق…………………………………………………………………….. 12
فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
2-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 14
2-2) نقش شفافیت در گزارشگری مالی…………………………………………………………………… 15
2-2-1) مبانی نظری کیفیت افشا……………………………………………………………………………. 16
2-2-1-1) اندازه گیری کیفیت افشای شرکتی…………………………………………………………… 20
2-2-1-2) محدودیت‌های افشای اطلاعات و افزایش شفافیت …………………………………….. 20
2-2-2) اطلاعات با اهمیت …………………………………………………………………………………. 22
2-2-2-1) خصوصیات کیفی اطلاعات مالی ……………………………………………………………. 22
2-2-2-2) خصوصیات کیفی اصلی مرتبط با محتوای اطلاعات ……………………………………. 23
2-2-2-3) محدودیت‌های حاکم بر خصوصیات کیفی اطلاعات …………………………………… 23
2-2-2-3-1) منفعت و هزینه ……………………………………………………………………………… 23
2-2-3) افشای داوطلبانه …………………………………………………………………………………….. 24
2-2-3-1) هدف افشای اطلاعات مالی…………………………………………………………………… 26
ادامه‌ی فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-2-3-2) حجم اطلاعات…………………………………………………………………………………… 26
2-2-3-3) مخاطبان افشای اطلاعات …………………………………………………………………….. 26
2-2-4) افشای داوطلبانه در مقایسه با افشای اجباری اطلاعات مالی ……………………………… 27
2-2-5) اهمیت و نقش افشای اطلاعات در بورس اوراق بهادار تهران…………………………….. 28
2-3) نقش اقتصادی بازارهای سرمایه …………………………………………………………………….. 28
2-3-1) مشکل عدم تقارن اطلاعاتی ……………………………………………………………………… 29
2-3-2) مشکل نمایندگی ……………………………………………………………………………………. 30
2-3-3) پیشینه عدم تقارن اطلاعاتی……………………………………………………………………….. 31
2-3-3-1) اندازه گیری دامنه قیمت پیش نهادی خرید و فروش …………………………………… 36
2-4) بررسی رابطه بین متغیرها ی کیفیت افشا و عدم تقارن اطلاعاتی……………………………. 37
2-5) پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 38
2-5-1) تحقیق‌های خارجی…………………………………………………………………………………. 38
2-5-2) تحقیق‌های داخلی ………………………………………………………………………………….. 41
3-1) مقدمه ……………………………………………………………………………………………………… 47
3-2) روش تحقیق …………………………………………………………………………………………….. 47
3-3) قلمرو تحقیق…………………………………………………………………………………………….. 48
ادامه‌ی فهرست مطالب
عنوان صفحه
3-3-1) قلمرو موضوعی تحقیق …………………………………………………………………………… 48
3-3-2) قلمرو زمانی تحقیق…………………………………………………………………………………. 48
3-3-3) قلمرو مکانی تحقیق………………………………………………………………………………… 48
3-4) روش و ابزار گرداوری داده ها………………………………………………………………………. 48
3-5) جامعه آماری تحقیق …………………………………………………………………………………… 49
3-6) فرضیه‌های تحقیق……………………………………………………………………………………….. 50
3-6-1) فرضیه اصلی…………………………………………………………………………………………. 50
3-6-2) فرضیه‌های فرعی……………………………………………………………………………………. 50
3-7) مدل تحلیلی تحقیق وشیوه اندازه گیری متغیرهای تحقیق……………………………………….. 51
3-7-1) مدل کلی تحقیق……………………………………………………………………………………… 51
3-7-2) مدل 1 جهت آزمون فرضیه فرعی اول…………………………………………………………. 51
3-7-3) مدل 2 جهت آزمون فرضیه فرعی دوم…………………………………………………………. 52
3-8) تعریف عملیاتی متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………. 52
3-9) روش محاسبه متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………………… 52
3-9-1) متغیرهای وابسته…………………………………………………………………………………….. 52
3-9-2) متغیرهای مستقل…………………………………………………………………………………….. 53
3-9-3) متغیرهای کنترلی اندازه شرکت (SIZE)……………………………………………………….. 55
ادامه‌ی فهرست مطالب
عنوان صفحه
3-10) روش تجزیه و تحلیل داد ه‌ها …………………………………………………………………….. 55
3-11) آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………… 56
3-12) تحلیل ماهیت و ویژگیهای متغیرهای تحقیق…………………………………………………… 56
3-12-1) نرمال بودن توزیع متغیرها……………………………………………………………………….. 57
3-12-2) آزمون دیکی فولر تعمیم یافته جهت مانایی متغیرها……………………………………….. 57
3-12-3) بررسی ناهمسانی واریانس……………………………………………………………………… 57
3-12-4) آزمون F لیمر………………………………………………………………………………………. 58
3-12-5) آزمون هاسمن……………………………………………………………………………………… 58
3-12-6) آزمون عدم خود همبستگی باقیمانده ها………………………………………………………. 59
3-12-7) ضریب همبستگی پیرسون………………………………………………………………………. 59
3-12-8) ضریب تعیین………………………………………………………………………………………. 60
3-13) نرم افزار تحلیل آماری ……………………………………………………………………………… 60
3-14) خلاصه این فصل……………………………………………………………………………………… 60
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده‌ها
4-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 62
4-2) آمار توصیفی……………………………………………………………………………………………… 62
4-3) تحلیل ماهیت و ویژگیهای متغیرهای تحقیق…………………………………………………….. 63
ادامه‌ی فهرست مطالب
عنوان صفحه
4-3-1) نرمال بودن توزیع متغیرها…………………………………………………………………………. 63
4-3-2) آزمون دیکی فولر تعمیم یافته جهت مانایی متغیرها…………………………………………. 64
4-3-3) بررسی ناهمسانی واریانس………………………………………………………………………… 65
4-3-4) آزمون F لیمر و آزمون هاسمن…………………………………………………………………… 66
4-3-5) آزمون عدم خود همبستگی باقیمانده‌ها………………………………………………………….. 66
4-4) تجزیه و تحلیل فرضیه‌ها………………………………………………………………………………. 67
4-4-1) فرضیه فرعی اول……………………………………………………………………………………. 67
4-4-2) فرضیه فرعی دوم……………………………………………………………………………………. 68
فصل پنجم: خلاصه، نتیجه‌گیری و پیشنهادها
5-1) مقدمه………………………………………………………………………………………………………. 71
5-2) نتایج ازمون فرضیه ها………………………………………………………………………………….. 72
5-2-1) نتایج آزمون فرضیه فرعی اول……………………………………………………………………. 72
5-2-2) نتایج آزمون فرضیه فرعی دوم……………………………………………………………………. 73
5-3) پیشنهادها………………………………………………………………………………………………….. 74
5-3-1) پیشنهادهای تحقیق………………………………………………………………………………….. 74
5-3-2) پیشنهادهایی برای تحقیق‌های آتی……………………………………………………………….. 76
منابع و مأخذ
فهرست نگاره ها
عنوان صفحه
نگاره 2-1 خلاصه تحقیق‌های خارجی…………………………………………………………………….. 44
نگاره 2-2 خلاصه تحقیق‌های داخلی………………………………………………………………………. 45
نمودار 3-1 مدل تحلیلی تحقیق……………………………………………………………………………… 51
نگاره 3-1 شیوه اندازه گیری متغیرهای عملیاتی تحقیق…………………………………………………. 54
نگاره 4-1 آمار توصیفی متغیرهای مدل…………………………………………………………………….. 62
نگاره 4-2 آزمون نرمال بودن متغیرها (کلموگروف-اسمیرونوف)…………………………………….. 64
نگاره 4-3 نتایج آزمون مانایی متغیرها……………………………………………………………………… 64
نگاره 4-4 نتایج حاصل از آزمون ناهمسانی وایت………………………………………………………. 65
نگاره 4-5 نتایج آزمون F لیمر و آزمون هاسمن………………………………………………………….. 66
نگاره 4-6 آزمون عدم خود همبستگی …………………………………………………………………….. 67
نگاره 4-7 نتایج تجزیه و تحلیل داده ها جهت آزمون فرضیه فرعی اول……………………………. 67
نگاره 4-8 نتایج تجزیه و تحلیل داده ها جهت آزمون فرضیه فرعی دوم……………………………. 68
نگاره 4-9 خلاصه نتایج تحقیق …………………………………………………………………………….. 69
-1) مقدمه
یكی از عوامل موثر در تصمیم گیری، اطلاعات مناسب و مرتبط با موضوع تصمیم است. در صورتی كه اطلاعات مورد نیاز به صورت نامتقارن بین افراد توزیع شود، (انتقال اطلاعات به صورت نابرابر بین مردم صورت گیرد) می‌تواند نتایج متفاوتی را نسبت به موضوعی واحد سبب شود. بنابراین، قبل از اینكه خود اطلاعات برای فرد تصمیم گیرنده مهم باشد، این كیفیت توزیع اطلاعات است كه باید به صورت دقیق مورد ارزیابی قرار گیرد.
سرمایه گذاران آگاه (مدیران، تحلیلگران و موسسات) افرادی هستند عمدتا اشخاص دارای اطلاعات محرمانه که از آنها اطلاعات دریافت می‌شود. سرمایه گذاران آگاه با برخورداری از اطلاعات محرمانه ای که در قیمت‌ها منعکس نشده اند، اقدام به معامله می‌کنند. سرمایه گذاران ناآگاه مردم عادی هستند که تنها راه دستیابی به اطلاعات، گزارشهای منتشر شده از جانب شرکت‌ها می‌باشد. این گونه سرمایه گذاران معامله گران نقد نامیده می‌شوند که تنها به دلیل نقدینگی به انجام معامله اقدام می‌کنند.
زمانی كه عدم تقارن اطلاعاتی در رابطه با سهام یك شركت افزایش یابد، ارزش ذاتی آن با ارزشی متفاوت خواهد بود كه سرمایه گذاران در بازار سرمایه برای سهام مورد نظر قائل می‌شوند. درنتیجه، ارزش واقعی سهام شركتها با ارزش مورد انتظار سهامداران تفاوت خواهد داشت (دیاموند و ورچیا[1]، 1991). لذا عدم تقارن اطلاعاتی باعث به مخاطره انداختن سرمایه افراد عادی خواهد شد که، شرکت‌ها باید سعی در اطلاعات منتشر شده برای سرمایه‌گذاران نمایند که این خود باعث کاهش مزیت برخی سرمایه‌گذاران و در نتیجه کاهش اثر عدم تقارن اطلاعاتی بر هزینه سرمایه می‌گردد.
1-2) بیان مسئله
اطلاعات حسابداری برای سرمایه گذاران زمینه ای ایجاد می‌کند که بتوانند به ارزیابی سود‌ها و توان رشد و همچنین ریسک در سیاست سرمایه گذاری شرکت بپردازند. اطلاعات حسابداری با کیفیت بالا برای سرمایه گذارا مفید خواهد بود که بر روی قیمت سهام یا حجم معامله اثر گذار باشد. با توجه به فرضیه بازار کارآمد، قیمت‌های سهام همه اطلاعات موجود را بکار می‌گیرند و بنابراین بر روی اطلاعات حسابداری موثر هستند. با این وجود چندین مسئله وجود دارد که این فرضیه را با چالش مواجه می‌کند و باعث ایجاد این طرز تفکر می‌شود که اعداد حسابداری ممکن است محتوای اطلاعاتی ضعیفی داشته باشند و اطلاعات حسابداری ممکن است وبرای سرمایه گذاران مفید نباشد. فراتر از خطاهای ارزیابی به دلیل روش شناسی‌های غیر مناسب و گروهبندی‌های حسابداری که بصورت بالقوه توسط فرصت طلبان مدیریتی سوء هدایت شده اند، برخی از تحقیق‌ها حاکی از تفاوت و عدم یکنواختی در تفاسیر سرمایه گذاران و عدم تقارن اطلاعات هستند. این عدم تقارن به دلیل بی قاعدگی و بی نظمی در جمع آوری و پردازش اطلاعات و در نتیجه روش‌ها و مهارت‌های مختلف بکار گرفته شده است(اسکات[2]، 128، 2003).
مفهوم عدم تقارن اطلاعاتی، به این معنی است که طرفین معامله اطلاعات یکسانی ندارند. در دهه 1970 میلادی سه دانشمند به نام‌های اسپنس[3]، اكرلوف[4] و استیلیتز[5] (برندگان جایزه نوبل اقتصاد در سال 2004) در زمینه اقتصاد اطلاعات، نظریه ای را پایه گذاری كردند كه به نظریه عدم تقارن اطلاعاتی موسوم گردید. اكرلوف نشان داد كه عدم تقارن اطلاعاتی می‌تواند موجب افزایش گزینش نامناسب در بازارها شود كه این امر قبل از وقوع معامله برای افراد بوجود می‌آید. اسپنس خاطر نشان می‌كند كه واسطه‌های مطلع، می‌توانند با انتقال اطلاعات محرمانه خود به واسطه‌های كم اطلاع، درآمد بازار خود را بیشتر كنند. اكرلوف نوعی بازار را به تصویر می‌كشد كه در آن، به اصطلاح رایج، فروشنده نسبت به خریدار اطلاعات بیشتری را در اختیار دارد. البته حسابداران برای كاهش مشكل گزینش نامناسب، سیاست افشای كامل را پذیرفته اند تا میزان اطلاعات در اختیار عموم افزایش یابد.
کمبود اطلاعات، یا وجود اطلاعات گمراهکننده باعث تصمیم گیری های اقتصادی نامطلوب، اتلاف منابع اقتصادی، اختلال در بازارهای سرمایه، فقر اقتصادی و کاهش سطح رفاه عمومی جامعه به خاطر عدم تخصیص بهینه منابع کمیاب خواهد شد. یکی از پیش شرطهای بنیادی برای جلب اطمینان سرمایه گذاران و اعتباردهندگان در جهت فعالیتهای سازنده اقتصادی و سرانجام بالندگی اقتصادی، وجود اطلاعات مالی به منظور تصمیم گیری درباره خرید، نگهداری، یا فروش سهام، ارزیابی عملکرد مدیران است (اصول پذیرفته شده حسابداری، 1974، 71)
تعداد صفحه : 98
قیمت :14700 تومان